Nội dung bài viết
Vùng cao nguyên Di Linh từng được biết đến với các sản phẩm dệt thổ cẩm của các dân tộc thiểu số và hiện nay đồ thổ cẩm Đà Lạt đã trở thành một ngành công nghiệp.
Các vùng dệt thổ cẩm nổi tiếng ở khu vực Lâm Đồng và xung quanh Đà Lạt có thể kể đến hai làng nghề dệt thổ cẩm B’Nơ C (xã Lát – huyện Lạc Dương) và làng nghề K’Long (xã Hiệp An – huyện Ðức Trọng). Ngoài ra, nếu muốn ngắm nhìn vẻ đẹp độc đáo của một thớ thổ cẩm, bạn hãy tìm đến chợ Đà Lạt hoặc những nơi bán đồ lưu niệm nổi tiếng.
Đồ thổ cẩm Đà Lạt: Nét văn hoá vùng miền
Lâm Ðồng được du khách bốn phương biết đến với nhiều mặt hàng thổ cẩm chứa đựng linh hồn của một vùng văn hoá xứ sở. Tuy nhiên, qua một thời gian, từ mô hình gia đình, việc dệt thổ cẩm đã được nhân rộng ra và trở thành nét văn hoá, cũng là hình thức giúp đỡ rất nhiều về kinh tế cho bà con địa phương nơi đây.
Các mặt hàng đồ thổ cẩm ở Đà Lạt nói chung và trên khu vực nói riêng tuy chưa có điều kiện xuất đi ở thị trường các nước xung quanh, nhưng cũng không còn trong phạm vi quá hạn hẹp như ngày trước.
Cách đây hơn 2 thập kỉ, nếu các sản phẩm thổ cẩm chỉ có đồng bào dân tộc ít người mới sử dụng những tác vải do chính tay họ dệt ra, thì ngày nay hầu như mọi người dân địa phương đều đã dần cảm thấy thích thú khi mua sắm và dùng chúng một cách có ích. Tấm thổ cẩm lớn có thể dùng để trải bàn, phủ tủ lạnh hoặc trang trí như một bức tranh trên tường.
Bất cứ ai khi đi ngang qua quầy hàng thổ cẩm đều muốn dừng chân nán lại, nhìn ngắm và chọn mua một vài kiểu giỏ xách tay, bóp ví, hộp bút… với sự phối màu rất tinh tế, lạ mắt và hấp dẫn hành khách. Hiện nay, ngày càng có nhiều các quầy hàng thổ cẩm được bày bán tại các điểm tham quan du lịch như thung lũng Tình Yêu, núi Langbiang, thác Prenn…
Ngoài ra, tại các nhà hàng và khách sạn lớn trong tỉnh, các khách sạn Đà Lạt gần chợ nhiều người cũng tinh ý nhận thấy mặt hàng thổ cẩm được dùng làm vật trang trí tăng thêm để vẻ sinh động cho không gian và nơi làm việc – sinh hoạt.
Tìm làng thổ cẩm lớn nhất ở Đà Lạt Lâm Đồng
Làng nghề dệt thổ cẩm K’Long (xã Hiệp An – huyện Ðức Trọng) nằm cách Ðà Lạt khoảng 20 km về phía Nam, hiện do Cha Nguyễn Ðình Phúc quản lý chính là một trong những khu vực thổ cẩm nổi tiếng.
Thuộc loại hình cơ sở dạy nghề với trên dưới 50 công nhân theo học và sản xuất, trong đó bao gồm bộ phận dệt, may và thêu. Các thợ thủ công ở đây cho biết: “Mỗi một buổi chúng tôi có thể dệt được một tấm vải dài đến 90 mét, khổ 2 tấc dùng làm khăn quàng cổ, cà-vạt, túi xách tay hoặc quần áo”. Các đồ thổ cẩm Đà Lạt phần lớn xuất xứ từ đây, mẫu mã rất đa dạng, đẹp mắt.
Các mặt hàng ở đây thường ổn định về chất lượng, được biết mỗi năm có thể xuất hàng thổ cẩm một lần ra nước ngoài. Ví dụ, năm 2003 xuất đến Ý, đạt trên dưới 1000 USD. Mới chỉ vài năm thành lập nhưng làng nghề K’Long đã tạo được nhiều ấn tượng tốt cho người dân Lâm Ðồng, khu vực Tây Nguyên nói riêng và người dân cả nước.
Làng nghề B’Nơ: Linh hồn đồi núi
Một làng nghề cũng được khách du lịch quan tâm rất nhiều, đó là làng nghề dệt thổ cẩm B’Nơ C. Tuy rằng không thuận lợi như làng nghề K’Long nằm ngay trên quốc lộ, nhưng B’Nơ C lại là vùng thuộc khu du lịch núi Langbiang. Nơi mà du khách rất thường xuyên lui tới, tham quan và mua sắm.
Điểm nhấn đặc biệt của làng nghề là các mặt hàng thổ cẩm với các mẫu mã đa dạng làm mê mẩn lòng người. Chị K’ Tuyn, người được công nhận là nghệ nhân của làng nghề, cho biết với 40 hộ làm nghề thì có đến 35 người dệt chính. Từ đó có khả năng cung cấp sản phẩm thường xuyên, đều đặn, còn lại những phụ tế là các em học sinh hoặc phụ nữ lớn tuổi. Hầu hết các chị vừa làm nghề dệt, vừa làm nội trợ và cũng đảm đương cả việc nương rẫy nhưng năng suất vẫn cao.
Theo ước tính, mỗi người có thể dệt một tấm vải dài 2m bề ngang 55cm/ ngày và 02 tấm vải 55cm sẽ thành một “tấm ui” cho phụ nữ K’Ho mặc hàng ngày. Hoa văn, sắc chỉ cũng đặc trưng không kém gì các sản phẩm thổ cẩm của những làng nghề khác. Làng nghề B’Nơ C cũng từng tham gia một vài hội chợ sản phẩm tiêu dùng trong nước nên đã gây được ấn tượng đối với nhiều du khách.
Xứ ngàn hoa – với phong cảnh hữu tình nổi tiếng, nay lại được tô điểm bởi những nét truyền thống đặc biệt qua những sản phẩm làng nghề và đồ thổ cẩm Đà Lạt. Vậy mới biết, tuy Ðà Lạt là xứ lạnh nhưng luôn muốn làm ấm lòng du khách khắp nơi. Và vì thế, suốt bao thế kỷ, vẫn có những người nghệ nhân cặm cụi dệt nên những thớ vải bên khung cửi, làm ấm lại phần hồn thiêng liêng của dân tộc Việt.
